Negatywne emocje są czymś, czego większość z nas stara się unikać jak ognia i nic w tym dziwnego. Niektóre mogą zepsuć nam humor, inne są w stanie zmienić nasze życie w koszmar. Choć odczuwanie ich nie należy do przyjemności, niestety jest to nieunikniony element ludzkiego doświadczenia. Wyjaśniamy, co wywołuje negatywne emocje oraz jak sobie z nimi poradzić.

Negatywne emocje

Negatywne emocje to te, które są przez nas zwykle postrzegane jako wyjątkowo trudne do zniesienia, nieprzyjemne, powodujące dyskomfort. Z tego powodu są czymś, czego za wszelką cenę staramy się unikać, dążąc raczej do odczuwania tych łatwiejszych, gratyfikujących stanów. Należy zdawać sobie jednak sprawę, że choć niektóre uczucia przychodzą nam łatwiej, inne trudniej, to podział na pozytywne i negatywne emocje nie jest do końca słuszny. Wszystkie z nich, nawet te nieprzyjemne, są potrzebne i mają ogromne znaczenie adaptacyjne. Często to właśnie one motywują nas do zmiany lub do poprawy warunków naszego życia. Co równie istotne, wszystkie są nieodłączoną częścią ludzkiego doświadczenia i nie da się przejść przez życie, nie doświadczając przynajmniej niektórych z nich. Z tego powodu ważne jest, aby nauczyć się wyrażać je i radzić sobie z nimi w zdrowy sposób.

Zobacz także: 

Co powoduje negatywne emocje?

Negatywne emocje mogą być wywołane poprzez różne sytuacje i czynniki. Jest to zupełnie naturalne, ponieważ są one dla naszego ciała i umysłu ważną informacją, na przykład o zagrożeniu. Ponieważ każdy z nas reaguje indywidualnie, niemożliwe jest wymienienie wszystkich sytuacji, w których mogą nam one towarzyszyć, choć w kilku wypadkach pojawiają się one wyjątkowo często.

  1. Stresujące wydarzenia, które zwiększają nasz poziom lęku, na przykład konflikt z bliskimi, utrata pracy, traumatyczne wspomnienia itp.
  2. Perfekcjonizm i presja społeczeństwa, by ciągle doskonalić się i rozwijać, mogą wywoływać szereg trudnych emocji, którym towarzyszy frustracja i poczucie, że nie jest się wystarczająco dobrym.
  3. Działanie wbrew osobistym przekonaniom lub normom moralnym przyjętym przez naszą społeczność może prowadzić do trudnych emocji, takich jak wyrzuty sumienia i poczucie winy.
  4. Problemy ze zdrowiem fizycznym i psychicznym mogą zwiększać nasz poziom lęku.
  5. Poczucie utraty kontroli nad swoim życiem.
  6. Osobiste konflikty z ludźmi w naszym otoczeniu są szczególnie trudne, gdy występują w środowisku, na które jesteśmy "skazani", na przykład w pracy, lub gdy kłócimy się z bliskimi osobami, na których aprobacie szczególnie nam zależy.
  7. Doświadczanie przeciwności losu, które uniemożliwiają osiągnięcie celu, również może prowadzić do odczuwania całego wachlarza negatywnych emocji.

Negatywne emocje – lista

Negatywne emocje dla każdego oznaczają coś nieco innego, ale istnieją pewne stany i uczucia, które z całą pewnością można zaliczyć do szczególnie trudnych i nieprzyjemnych.

  1. Złość – pojawia się, gdy ktoś przekracza nasze granice, towarzyszy nam bezsilność w obliczu zagrożenia lub gdy nasze oczekiwania nie zostają spełnione. Jest punktem wyjścia dla całej gamy innych negatywnych uczuć.
  2. Strach – towarzyszy nam w obliczu zagrożenia; współcześnie odczuwamy go bardzo często i to właśnie on często kryje się pod tym, co nazywamy stresem, na przykład związanym z pracą.
  3. Smutek – wywołany może być przez zdarzenia takie jak żałoba, rozstanie, choroba; czasem może być efektem nostalgii i starych, bolesnych wspomnień.
  4. Rozczarowanie – wywołuje w nas poczucie żalu i niedosytu; odczuwamy je, kiedy nasze oczekiwania nie zostają spełnione.
  5. Nienawiść – bardzo silne uczucie, społecznie potępiane i uważane za złe; odczuwamy je zwykle w kierunku naszych największych wrogów, konkurentów i osób, które wyrządziły nam krzywdę.
  6. Wstyd – wynika z poczucia winy, upokorzenia lub niewłaściwego zachowania; czasem towarzyszy nam również, gdy nie jesteśmy w stanie z jakiegoś powodu dostosować się do grupy.

Jak przepracować negatywne emocje?

Przepracowanie negatywnych emocji jest bardzo ważne dla ogólnego zdrowia i samopoczucia, zwłaszcza w sytuacji, gdy obniżony nastrój utrzymuje się przez dłuższy czas. Nie istnieje jeden niezawodny sposób na to, aby poradzić sobie z całym emocjonalnym bagażem, ale są pewne działania, które mogą ci w tym pomóc.

  1. Zacznij od zidentyfikowania swoich emocji. Zastanów się, co tak właściwie czujesz, starając się jednocześnie dotrzeć do najgłębiej skrywanych warstw. Może pomóc ci w tym znajomość terminu emocje podstawowe.
  2. Kolejny krok może być bardzo trudny, ale spróbuj zaakceptować to, co czujesz. Dostrzeż swoje uczucia i uznaj je za ważne i prawomocne. Czasem przepracowanie ich może być bardzo trudne, dlatego ważne jest, aby równolegle budować w sobie akceptację, która pomoże ci podejść do tego procesu ze spokojem i delikatnością.
  3. Spróbuj zidentyfikować źródło swoich negatywnych emocji. Czy wiesz co, lub kto je wywołuje? W jakich sytuacjach się pojawiają? Czy zauważasz wspólny mianownik? Takie pytania pomogą ci lepiej zrozumieć mechanizmy, którymi się kierujesz.
  4. Jeśli możesz, zaplanuj działania, które mogą rozwiązać problem będący źródłem twoich negatywnych emocji. Być może istnieje coś, co możesz zrobić, aby się zabezpieczyć? Może masz ochotę zerwać kontakt z osobą, która wywołuje w tobie te uczucia?
  5. Pracuj nad zmianą perspektywy. Nawet jeśli sytuacja cię przytłacza lub wydaje się beznadziejna, być może jesteś w stanie dostrzec w niej światełko nadziei?
  6. Prowadź zdrowy tryb życia, nawet jeśli wydaje ci się to banalne. Regularne rozładowywanie stresu poprzez jogę, medytację, a także dbanie zdrową dietę i odpowiednią ilość snu nie rozwiążą wszystkich twoich problemów, ale z pewnością dodadzą ci sił i pozytywnie wpłyną na ogólne samopoczucie.
  7. Uwolnij swoje myśli. O negatywnych emocjach możesz porozmawiać z zaufaną osobą, zwierzyć się w ramach grupy wsparcia lub, jeśli wolisz, zapisać je na kartach swojego dziennika. Wybierz formę, która dla ciebie jest najbardziej komfortowa i pamiętaj, że przemiana myśli w słowa, ma ogromną moc.
  8. Rozwijaj swoją inteligencję emocjonalną i trenuj samoświadomość. Możesz to robić podczas kursów, słuchając wykładów i podcastów o psychologii lub czytając książki i artykuły na temat interesującego cię zagadnienia.
  9. Pamiętaj, że nie ma jednego idealnego sposobu na poradzenie sobie z negatywnymi uczuciami. Bądź otwarta na różne rozwiązania i staraj się znaleźć to, które najlepiej sprawdzi się w twoim przypadku. Jeśli czujesz, że samodzielne przejście przez ten proces jest dla ciebie trudne, polecamy skorzystanie z pomocy psychoterapeuty, który wesprze cię swoją fachową wiedzą. Czasem pomocne może być również poddanie się farmakoterapii pod nadzorem doświadczonego psychiatry.

Zobacz także: 

Zobacz także:

Jak wyrażać negatywne emocje?

Wyrażanie negatywnych emocji jest dość trudne, ponieważ w procesie socjalizacji uczymy się raczej, jak nie dać po sobie poznać, że coś czujemy, niż jak to wyrazić. Z tego powodu przeżywanie emocji jest dla wielu osób powodem do wstydu, a inni nawet mimo najlepszych chęci, nie potrafią ich uzewnętrznić.

Długotrwałe duszenie w sobie negatywnych emocji może mieć opłakane skutki dla naszego zdrowia psychicznego, a w skrajnych przypadkach również fizycznego. Dlatego warto podjąć naukę bezpiecznego i skutecznego wyrażania emocji w sposób, który przyniesie ulgę i pomoże oczyścić umysł.

  1. Przyjmij to, że wyrażanie emocji jest w porządku. Masz prawo mówić o swoich uczuciach i potrzebach, a jednocześnie nie masz obowiązku ich uzasadniać. Na przykład, jeśli ktoś cię zdenerwuje, nie musisz mieć dobrego powodu, aby to zakomunikować, ani argumentów, by "obronić" swoją złość - możesz po prostu powiedzieć, że jesteś zła.
  2. Nie każde wyrażenie negatywnych emocji musi być związane z konfrontacją z drugą osobą. Możesz też opowiedzieć o nich terapeucie, napisać kilka zdań w dzienniku lub nawet wypowiedzieć je na głos do samej siebie, gdy będziesz w bezpiecznej przestrzeni.
  3. Nie jesteś odpowiedzialna za emocje innych ludzi, tylko za swoje. Oznacza to, że nie musisz powstrzymywać się przed wyrażaniem ich w obawie, że sprawiasz przykrość komuś innemu.
  4. Bądź szczera i otwarta, ale nie agresywna. Komunikowanie emocji nie powinno narażać na niebezpieczeństwo ciebie ani osób w twoim otoczeniu. Jeśli czujesz, że masz potrzebę wyrażania ich w szkodliwy sposób, może to być temat do omówienia podczas terapii.
  5. Pamiętaj, że wyrażasz emocje, aby oczyścić swój umysł i uwolnić wywołane nimi napięcie. Zakomunikowanie ich światu może, ale nie musi, skutkować zmianą zachowania innych ludzi, dlatego warto być gotową na to, że prawdopodobnie wiele razy odbijesz się od ściany.