Szczerość jest bardzo cenioną społecznie cechą i nic w tym dziwnego. Bez niej niemożliwe jest stworzenie zdrowej i głębokiej relacji z drugim człowiekiem. A jednak - bycie szczerym nie tylko buduje między nami mosty, lecz równie często je pali. Czy zatem zawsze warto zwierzać się zupełnie otwarcie ze swoich myśli?
Co to jest szczerość?
Szczerość jest cechą charakteru, która sprawia, że człowiek mówi otwarcie o swoich myślach, poglądach czy przekonaniach. Szczere osoby są często bezpośrednie i autentyczne, nie próbują udawać kogoś innego i nie silą się na fałszywe pochlebstwa czy wymuszone uwagi. Obstają przy swoim, nawet jeśli nagięcie się miałoby znacznie poprawić ich sytuację lub pomóc w osiągnięciu celu. Przez to typowy konformista nigdy nie zasłuży na ich szacunek.
Szczerość, zarówno wobec siebie, jak i innych, jest ważną cechą w budowaniu relacji i nic dziwnego, że często wymieniana jest jako jedna z największych zalet. Warto zdawać sobie jednak sprawę z tego, że niekiedy może być ona zgubna, lub sprawiać ból naszemu rozmówcy. Prawdziwa sztuka polega więc na tym, by zdawać sobie sprawę z tego, co, a przede wszystkim jak mówić, aby nasza otwartość nie sprawiła nikomu bólu.
Zobacz także:
Szczerość wobec siebie
Szczerość wobec siebie to absolutna podstawa, ponieważ trudno jest być otwartym i prawdomównym w stosunku do innych ludzi, jeśli mydlimy oczy sami sobie. Na szczerość wobec samej siebie składa się kilka ważnych czynników. Przeanalizuj je i odpowiedz sobie (szczerze!) na pytanie, czy jesteś wobec siebie uczciwa.
- Umiejętność rozpoznania i zaopiekowania się swoimi uczuciami to podstawa. Często możemy próbować wmówić sobie, że czujemy coś innego, podczas gdy tak naprawdę rozpierają nas inne, trudniejsze uczucia, których próbujemy uniknąć.
- Ocenianie swojego zachowania w sprawiedliwy sposób, bez usprawiedliwiania się na siłę, bez szukania wymówek, ale też z uwzględnieniem wszystkich okoliczności łagodzących.
- Zdawanie sobie sprawy ze swoich prawdziwych motywacji. Czasem możemy próbować wmówić sobie, że nasze zachowanie ma o wiele szlachetniejsze podstawy, niż jest w rzeczywistości.
- Przyjmowanie odpowiedzialności za swoje działania i słowa. Czy jesteś gotowa być wierną sobie w każdej sytuacji i przyjąć konsekwencje swoich działań? A może niekiedy uginasz się pod presją otoczenia?
- Konsekwencja w wyrażaniu siebie. Czy zdarza ci się, że zmieniając grupę znajomych, zmieniasz też zupełnie swoje zachowanie? Do pewnego stopnia jest to oczywiście naturalne, jeśli jednak zauważysz, że przy różnych ludziach wyrażasz inne poglądy, a twój indywidualizm zupełnie znika, z pewnością może być to alarmujący sygnał.
- Otwartość na poznawanie siebie i na rozwijanie swojego charakteru. Szczerość oznacza również gotowość na zmierzenie się z tym, czego w sobie nie lubimy lub z czego nie jesteśmy dumne.
Szczerość w związku
Szczerość w związku to podstawa. Ten popularny zwrot traktowany jest jak oczywistość, dlatego niewiele z nas zastanawia się nad tym, co on tak naprawdę oznacza. Szczerość między partnerami odnosi się najczęściej do prawdomówności i bezpośredniej komunikacji. Obejmuje to dzielenie się z partnerem swoimi uczuciami, myślami, pragnieniami, obawami i potrzebami w sposób otwarty i klarowny. Oznacza również możliwość bycia sobą w związku i gwarancję tego, że nasza druga połówka akceptuje nas takimi, jakimi jesteśmy.
Cecha ta jest niezwykle ważna w tworzeniu jakiejkolwiek relacji, niestety, często zachowanie szczerości w związku może być prawdziwym wyzwaniem. Poniżej wymieniamy kilka najważniejszych elementów szczerej komunikacji z partnerem. Zastanów się, czy są ci one dobrze znane, czy wręcz przeciwnie, czujesz, że brakuje ich między wami.
Zobacz także:
- Gotowość do dzielenia się swoimi myślami, uczuciami i potrzebami, czasami nawet mimo tego, że to, co mamy do powiedzenia może być trudne lub niekomfortowe.
- Unikanie manipulacji, kłamstw, zatajania prawy lub mówienia półprawdy. Rozmowy powinny być szczere i autentyczne.
- Szacunek do siebie nawzajem oznacza między innymi zaniechanie prób wpłynięcia na partnera i niedążenia do tego, aby zmieniać go na siłę.
- Akceptowanie naszej drugiej połówki taką, jaka jest, przy jednoczesnym komunikowaniu tego, co przeszkadza nam w jej zachowaniu. Choć może być to trudna do zachowania równowaga, warto próbować do niej dążyć.
- Zaufanie i poczucie bezpieczeństwa w relacji oznacza między innymi wiarę w to, że intencje partnera, są takie, jak nam to przedstawił. Doszukiwanie się drugiego dna i przypisywanie komuś złych zamiarów może wpłynąć negatywnie na relacje.
- Szczerość oznacza również podejście do drugiej osoby z empatią i otwartością. Zastanów się, czy słuchasz swojego partnera w skupieniu i jak reagujesz na to, co mówi?
- Konstruktywna krytyka i umiejętność komunikowania się w sposób pozbawiony przemocy to podstawa szczerego związku. Czy jesteś w stanie rozmawiać ze swoim partnerem o tym, co ci przeszkadza w sposób, który nie oznacza kłótni lub awantury?
Zobacz także:
Czy warto być szczerym?
Szczerość jest, w większości wypadków wysoko cenioną cechą, istnieją jednak sytuacje, w których mówienie tego, co się myśli może przynieść więcej szkody, niż pożytku. Pamiętaj, że bycie szczerym to nie tylko bezrefleksyjne odkrywanie przed innymi swoich myśli. Poniżej wymieniamy kilka sytuacji, w których milczenie lub unikanie odpowiedzi mogą sprawdzić się lepiej niż zupełna szczerość.
- Ujawnienie prawdy zada jedynie niepotrzebny ból. Nie ma nic złego w przemilczeniu spraw, których odkrycie nie przyniesie nikomu nic dobrego.
- Szczerość wobec jednej osoby może czasem wiązać się z naruszeniem prywatności innej, czy zdradą czyjegoś sekretu. W takim wypadku należy zatrzymać powierzone nam informacje dla siebie.
- Warto zachować ostrożność i profesjonalizm w sytuacjach, w których mówienie prawdy mogłoby nam zaszkodzić. Dotyczy to przede wszystkim naszego środowiska zawodowego.
- Szczerość może prowadzić do rozmów, na których konsekwencje nie jesteśmy gotowe. Zanim coś powiesz, zastanów się, do czego może cię to doprowadzić i czy dasz radę się z tym zmierzyć.
- Radykalna szczerość, która polega na ujawnianiu wszystkich swoich myśli w tym tych, o które nikt nas nie pytał, może ranić innych i stać się źródłem konfliktów. Zanim coś powiesz, zastanów się, czy ta informacja faktycznie jest komukolwiek potrzebna.
- Są sytuacje, w których ujawnienie prawdy byłoby sprzeczne z zasadami etyki lub mogłoby prowadzić do ujawnienia wrażliwych danych osoby postronnej. W takiej sytuacji najlepiej odmówić odpowiedzi na pytanie.
- Szczerość po alkoholu może niekiedy wyrządzić realną krzywdę. Pod wpływem substancji odurzających nie tylko rozwiązuje się nam język i jesteśmy skłonni, by mówić więcej i bardziej otwarcie. Często też może zdarzyć się, że niepotrzebnie ubarwiamy historie lub przedstawiamy je w przedramatyzowany sposób. Jeśli masz z tym problem, najlepiej jest unikać picia alkoholu.
Zobacz także:
Jak być szczerym, nie raniąc innych?
Bycie szczerym, a jednocześnie komunikowanie się z troską o innych jest prawdziwą sztuką. Szczere, otwarte rozmowy powinny zawsze iść w parze z empatią, uważnością na drugiego człowieka i umiejętnością konstruktywnego wyrażania swoich opinii.
- Określ swoje intencje. Czy dążysz do poprawienia sytuacji, czy chcesz jedyne wyładować na kimś trudne emocje?
- Wybierz odpowiedni czas i miejsce na rozmowę. Unikaj mówienia przy świadkach.
- Spróbuj wczuć się w sytuację drugiej osoby i zastanów się, jak powiedzieć to, co chcesz powiedzieć, tak, aby jej nie zranić.
- Wyrażaj się jasno i klarownie. Staraj się mówić przede wszystkim o swoich uczuciach i używaj komunikatu “ja”, np. zamiast “jesteś leniwy” powiedz “Jestem smutna i zmęczona, kiedy sama wykonuje wszystkie domowe obowiązki”.
- Jeśli chcesz udzielić komuś konstruktywnej krytyki, pamiętaj o tym, aby mówić o zachowaniu, a nie o osobie, np. “Kiedy zostawiłeś bałagan…”, zamiast “Jesteś bałaganiarzem”.
- Słuchaj uważnie tego, co druga osoba ma do powiedzenia w odpowiedzi na twoją szczerość i zareaguj adekwatnie do sytuacji.
- Bądź gotowa na przyjęcie wszystkich konsekwencji swojej szczerości.
Cytaty o szczerości
Niżej znajdziesz kilka inspirujących cytatów o szczerości.
Jeśli jednak szczerość ma oznaczać wyrzeczenie się własnego "ja", to jest to szczerość porażki. – Anaïs Nin
Człowiek powinien być ze sobą szczery. Jeśli nie może ufać sobie, to komu zaufa? – Sarah Dessen
Prawdziwa cnota, która jest w nas dziełem łaski, wypędza sama, w miarę jak rośnie, wszelkie kłamstwo z duszy. Szczerość jest cechą tego, co jest czyste i klarowne. – Jacques Maritain
Mam czasem wielką ochotę, by mówić wszystko, co myślę. Ale wiem, że świat zawaliłby się, gdyby ludzie byli naprawdę szczerzy. – August Strindberg
Ironiczni ludzie zawsze wymiękają, gdy są skonfrontowani ze szczerością. To ich kryptonim. – Gillian Flynn
Uważam, że szczerość i prostota i bezpośredniość, do których (prawdopodobnie) dążę, są często brane za czystą głupotę a jako że żyjemy w szczerym świecie – bardzo możliwe że bycie szczerym to głupota. – Marilyn Monroe
Nie ma na świecie nic trudniejszego nad szczerość i nic łatwiejszego nad pochlebstwo. – Fiodor Dostojewski
