12 pytań o zwolnienie lekarskie

1. Mam zwolnienie lekarskie, ale nie czuję się już chora. Czy mogę iść do pracy?

Podczas całego okresu zwolnienia lekarskiego nie powinnaś chodzić do pracy. Zgodnie z Kodeksem Pracy wykonywanie pracy zarobkowej w okresie orzeczonej niezdolności do pracy lub wykorzystywanie zwolnienia w sposób niezgodny z jego celem powoduje utratę prawa do wynagrodzenia.

2. Kiedy dostarczyć zwolnienie lekarskie?

Jeśli czujesz się bardzo źle i dostałaś zwolnienie lekarskie nie musisz od razu jechać z nim do miejsca pracy. Kiedy dostarczyć L4? Masz na to 7 dni od momentu wystawienia zwolnienia przez lekarza. Wlicza się w to również niedziele i święta. Jesli się spóźnisz, zasiłek chorobowy może być zmniejszony o 25%.

3. Kiedy poinformować szefa o chorobie?

Zgodnie z prawem musisz poinformować szefa o swojej chorobie oraz przewidywanym czasie jej trwania maksymalnie do drugiego dnia nieobecności. Wyjątkiem od tej zasady sa jedynie wyjątkowe sytuacje, gdy obłożnie chory pracownik nie ma członków rodziny, którzy mogliby skontaktować się z jego szefem.O ile regulamin obowiązujący w danej firmie nie określa konkretnego sposobu, o niedyspozycji można poinformować pisemnie (e-mailem lub faksem) lub telefonicznie.

4. Kto płaci za zwolnienie lekarskie?

Przez pierwsze 33 dni choroby za zwolnienie lekarskie płaci pracodawca. Dopiero od 34. dnia wypłacany jest zasiłek chorobowy z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Wyjątek stanowią pracownicy, którzy ukończyli 50 lat: w ich przypadku pracodawca płaci tylko za 14 dni choroby. Zawsze sumowane są wszystkie dni w roku. Tak więc jeśli najpierw chorowałeś 14 dni, potem 7 i znowu 14, dopiero na trzecin L4 zasiłek będzie częściowo wypłacony przez ZUS.

Najczęściej pracownik nie odczuwa zmiany podmiotu wypłacającego pensję w trakcie zwolnienia lekarskiego. W przypadku, gdy koszt ponosi pracodawca, otrzymasz 80% wynagrodzenia. Zasiłek chorobowy wypłacany przez ZUS wynosi 80% podstawy wymiaru czyli przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia wypłaconego przez 12 miesięcy poprzedzających chorobę. W czasie pobytu w szpitalu wynagrodzenie i zasiłek wynoszą 70% wynagrodzenia lub podstawy, a 100%, jeżeli przyczyną niezdolności do pracy jest choroba zawodowa, wypadek przy pracy, w drodze do niej albo podczas powrotu do domu i gdy choroba przypada w czasie ciąży.

5. Kto powinien wystawić zwolnienie lekarskie w ciąży?

Sam fakt ciąży nie uprawnia do zwolnienia, ale już choroba albo zagrożenie poronieniem owszem. Zwolnienie lekarskie w ciąży może wystawić zarówno lekarz rodzinny, ginekolog, jak i lekarz każdej innej specjalizacji.

6. Czy lekarz może wystawić L4 wstecz?

Zasadniczo lekarz powinien wystawić L4 w dniu badania. Wyjątkiem są sytuacje, gdy stwierdza, że bez wątpienia przez ostatnie trzy dni również byłaś niezdolna do pracy. Zwolnienie lekarskie można wystawić maksymalnie 3 dni od badania wstecz. Jedynie w przypadku pacjentów z zaburzeniami psychicznymi lekarz może wystawić L4 na więcej dni wstecz.

7. Kiedy ZUS może sprawdzić, czy pracownik faktycznie jest chory?

ZUS na własna rękę losowo kontroluje osoby, którym sam wypłaca składki. ZUS najczęściej sprawdza zwolnienia z powodu schorzeń narządów ruchu, układu krążenia i oddechowego oraz na tle psychosomatycznym. Takie niedyspozycje są długotrwałe, a ZUS prowadzi rehabilitację, która może pomóc w szybszym powrocie do zdrowia. Może też na wniosek pracodawcy skontrolować osoby pobierające ubezpieczenie chorobowe. Kontrola lekarza orzecznika może być przeprowadzona w siedzibie ZUS lub w domu chorego. Jeśli stwierdzi, że chory jest już zdolny do pracy, wystawia stosowne oświadczenie. Pracownik będący na L4 nie może podejmować innego zatrudnienia - wówczas jest zagrożony brakiem wypłaty zasiłku.

8. Jestem na zwolnieniu już dwa miesiące. Jak długo pracodawca nie może mnie zwolnić podczas L4?

Okres ochronny przed wypowiedzeniem w razie niezdolności do pracy z powodu choroby jest uzależniony od okresu zatrudnienia u danego pracodawcy. Dla osób zatrudnionych poniżej 6 miesięcy jest to 3 miesiące. W przypadku stażu pracy przekraczającego 6 miesięcy, okres ochronny wynosi maksymalnie 182 dni. Wyjątek stanowi gruźlica, kiedy ten czas wydłużony jest do 360 dni.

9. Zwolnienie lekarskie po ustaniu zatrudnienia

Zwolnienie lekarskie po ustaniu stosunku pracy uprawnia do wypłaty zasiłku, jeśli zachorujesz nie później niż 14 dni po ustaniu stosunku zatrudnienia, a w przypadku choroby zakaźnej w ciągu 3 miesięcy, o ile choroba trwa minimum 30 dni. Zasiłek chorobowy ZUS wypłaca nie dłużej niż 182 dni.

10. Podczas L4 poszłam do pracy dokończyć ważne sprawy. W tym dniu pracodawca wręczył mi wypowiedzenie. Czy miał do tego prawo?

Pracownik chory i niezdolny do pracy jest chroniony przed wypowiedzeniem zwolnieniem. Jeśli w czasie L4 nie ma go kto zastąpić albo musi dokończyć ważne zadania w pracy, nie może w tym momencie otrzymać wypowiedzenia. Jeżeli jednak orzeczenie o niezdolności do pracy zostało wystawione po zakończeniu dnia roboczego i wykonaniu przez pracownika określonej pracy, wówczas okres ochronny zaczyna się następnego dnia kalendarzowego.

11. Czy podczas choroby pracownika szef może obniżyć mu pensje?

Nie. Przepis wprowadzający zakaz wypowiadania umowy o pracę pracownikowi w okresie jego usprawiedliwionej nieobecności dotyczy również wypowiedzenia zmieniającego. Przepisy o wypowiedzeniu umowy o pracę stosuje się bowiem odpowiednio do wypowiedzenia warunków pracy i płacy, które określone są w umowie. W związku z tym podczas nieobecności w pracy spowodowanej chorobą pracodawca nie może obniżyć pracownikowi pensji, zmienić wymiaru czasu pracy ani zakresu obowiązków.

12. Zgubiłam zwolnienie, co powinnam zrobić?

Po zgubieniu L4 należy jak najszybciej zgłosić się do lekarza, który je wystawił. Sporządzi on wypis z kopii zwolnienia, którą ma obowiązek przechowywać w dokumentacji. Wypis jest traktowany jak oryginał i może być podstawą do wypłaty zasiłku.