Twardy brzuch w ciąży: kiedy powinien nas zaniepokoić i jakie są jego przyczyny?

Brzuch w ciąży: twardy czy miękki?

Jaki powinien być brzuch w ciąży – twardy czy miękki? W trakcie pierwszej ciąży kobieta musi się przede wszystkim skupić na swoim zdrowiu. Na każdym etapie ciąży normą jest zwarty, umiarkowanie miękki brzuch. Ewentualne twardnienie brzucha w ciąży związane jest ze wzrostem napięcia mięśniowego narządu rodnego macicy. Stawianie się brzucha w ciąży może oznaczać różnego rodzaju problemy. Jednocześnie ciągły wzrost napięcia macicy może wpłynąć na zaburzenia krążenia łożyskowego.

Na wczesnych etapach ciąży twarde podbrzusze może świadczyć zarówno o czymś niegroźnym, jak i być oznaką zagrożenia poronieniem. Pomóc może albo długi, relaksujący spacer, albo regulacja poziomu progesteronu. To drugie wymaga obowiązkowego leczenia. Dlatego w każdym przypadku zaleca się konsultację z lekarzem. Sygnałami bardzo niepokojącymi są plamienia i ból towarzyszące twardnieniu brzucha – wtedy należy wezwać karetkę pogotowia, bo pojawienie się twardnienia brzucha w najgorszym wypadku może doprowadzić do niepowodzenia ciąży i utraty płodu.

Przynajmniej raz w ciągu całego okresu ciąży każda kobieta przygotowujących się do roli matki odczuwa twardnienie brzucha. Nie bagatelizuj tego i nie zakładaj, że wszystko zniknie samo z siebie. Należy być czujnym, gdyż w grę wchodzi zdrowie dziecka. Dlatego, gdy pojawią się pierwsze niepokojące objawy, natychmiast skonsultuj się z lekarzem prowadzącym ciążę.

Jak rozpoznać twardy brzuch w ciąży?

Napięty brzuch w ciąży nie musi automatycznie oznaczać kłopotów. Brzuch w okresie ciąży nie może być zbyt wiotki. Powinien być zwarty i powinien zachować tę formę aż do porodu. Czasami kobieta uważa, że jej brzuch jest zbyt miękki, ale to w dużej mierze zależy od przyjętej pozycji ciała.

W pozycji leżącej mięśnie się rozluźniają i wtedy wydaje się, że brzuch staje się bardziej miękki. Ogólnie rzecz biorąc, do 12 tygodnia krągłości w talii i brzuchu są praktycznie niewidoczne, płód jest bardzo mały, aby wpłynąć fizycznie na sylwetkę mamy. Umiarkowanie miękki brzuch nie powinien wzbudzać naszego zaniepokojenia. Reakcja powinna pojawiać się w sytuacjach skrajnych, czyli wtedy kiedy brzuch staję się zbyt miękki lub zbyt twardy przez dłuższy czas.

Twardy brzuch w ciąży: przyczyny

Twardy brzuch w ciąży może oznaczać kłopoty. Czasami na początku ciąży kobiety odczuwają twardość i napięcie brzucha. Nie zawsze jest to związane ze zmianami w macicy. Powodem mogą wzdęcia, które odczuwa się w jelitach. Ta dolegliwość bowiem bardzo często towarzyszy ciąży. Warto jednak zaznaczyć, że gdy twardnienie podbrzusza zachodzi nagle, skóra się rozciąga na brzuchu i tu przyczyną może być wielowodzie, czyli nadmierna ilość płynu owodniowego.

Może to oznaczać nieprawidłowości w ciąży albo ciążę mnogą. W takim przypadku należy kontrolować jakość wód płodowych za pomocą indeksu AFI, który określa się podczas badania ultrasonograficznego. Kobieta samodzielnie nie będzie w stanie w żaden sposób zdiagnozować tego zjawiska, dlatego konieczna jest wizyta u lekarza. Może się zdarzyć, że specjalista zaoferuje hospitalizację w celu uniknięcia ryzyka.

Po 24 tygodniu ciąży macica zaczyna przygotowywać się do porodu, okresowo się napinając i relaksując. Może to objawiać się właśnie tym, że brzuch staje się twardy. Zazwyczaj te uczucia są krótkotrwałe, bezbolesne i nie powodują u kobiet ciężarnych dyskomfortu czy niepokoju. Jednak jeśli występowanie napiętego brzucha staje się coraz bardziej wyraźne, coraz dłuższe i na przykład występuje kilka razy dziennie, należy skonsultować się z lekarzem.

Twardnienie brzucha w ciąży i okresowe napięcie mogą być spowodowane skurczami macicy i grozić poronieniem. I w tym przypadku kobieta nie może obejść się bez interwencji lekarskiej, szczególnie jeśli stawianiu się macicy towarzyszy dotkliwy ból. W takich przypadkach kobiecie przepisuje się leki przeciwskurczowe. Czasami kobiecie w ciąży przepisywane są leki hormonalne w celu podtrzymania płodu. Dostarczają one matczynemu organizmowi dodatkową dawkę progesteronu, który wspiera płód w macicy.

Możliwe przyczyny twardnienia brzucha w ciąży mają zarówno fizjologiczny, jak i patologiczny charakter. Przyczyny fizjologiczne nie stanowią żadnego zagrożenia, można sobie z nimi poradzić samodzielnie, przyjmując wygodną pozę, relaksując się i odpoczywając. Najczęściej twardnienie ma związek z:

- zmianą postawy;

- wypełnianiem się pęcherza;

- przepracowaniem;

- aktywnością fizyczną;

- wzrostem oksytocyny po stanie stresowym lub stosunku płciowym.

Przyczyny patologiczne mogą obejmować:

- zmiany hormonalne, niewystarczająca produkcja hormonu progesteronu;

- zakaźna infekcja układu moczowo-płciowego;

- obecność chorób przewlekłych;

- rozwój guza.

Lekarz rozpoznaje patologie po odpowiednim badaniu lekarskim.

Drętwienie brzucha w ciąży

Co w praktyce oznacza dla nas drętwienie brzucha w ciąży, czy twardy brzuch w ciąży bez skurczy? Można wyróżnić dwie główne odmiany tego wrażenia i mają one różne konsekwencje dla zdrowia i samego płodu

Skóra brzucha jest zdrętwiała - odczuwa to większość kobiet w ciąży. Najczęściej takie uczucie pojawia się w drugim lub trzecim trymestrze i jest związane z dość wysokim tempem wzrostu wielkości płodu. Wzrost dziecka powoduje bowiem wzrost objętości brzucha. To z kolei może powodować rozciąganie tkanek miękkich, ściskanie zakończeń nerwowych. Z tego powodu na skórze brzucha odczuwa się drętwienie.

Drętwienie w brzuchu - to uczucie można zaobserwować na krótko przed porodem, w ostatnim trymestrze ciąży, w ramach skurczy treningowych. Są niesystematyczne, mogą nagle powstać i szybko zanikać (podczas gdy rzeczywiste bóle porodowe, wręcz przeciwnie, stopniowo zwiększają siłę i czas trwania). Główną rolą skurczy treningowych jest przygotowanie kobiety do porodu.

Jeśli brzuch podczas ciąży jest zdrętwiały z powodu wzrostu wielkości płodu, następujące wskazówki pomogą złagodzić ten stan:

- staraj się minimalizować stres, przeciążenie, zmartwienia;

- gdy tylko będziesz mieć możliwość relaksu - skorzystaj z tego;

- jedz zdrowo, dawaj swojemu organizmowi wystarczającą ilość składników odżywczych, przydatnych mikro- i makroelementów oraz witamin. Pamiętaj jednak aby w żadnym przypadku się nie przejadać;

- ćwicz – w zależności od twojego stanu i indywidualnych cech; idź na spacer lub odwiedź basen, weź specjalne kursy jogi dla kobiet w ciąży; aktywność fizyczna powinna być obecna, ale powinna być lekka i adekwatna do twojego stanu.

Częste twardnienie brzucha w ciąży

Co robić, gdy twarde podbrzusze w ciąży staję się normą, zwłaszcza gdy pojawia się stawianie się macicy w ciąży? W późnych stadiach najczęściej twardy brzuch w ciąży bez skurczy oznacza, że nie odżywiasz się prawidłowo, czemu towarzyszy napięcie w układzie pokarmowym i bóle w podbrzuszu.

Twardy brzuch może być objawem dysbiozy jelitowej lub zapalenia jelita grubego. Głównymi przyczynami jest spożywanie nieświeżego jedzenia lub nazbyt obfity obiad, czemu towarzyszą wzdęcia. W takim przypadku brzuch staje się miękki natychmiast po zakończeniu procesu trawienia. Jednak jeśli kobieta nadal nie będzie przestrzegać diety, musi liczyć się z nawrotami, a te są zawsze groźne dla ciąży. Dlatego należy zwrócić szczególną uwagę na jakość spożywanych potraw i prawidłowe odżywianie. Warto jednak podkreślić, że w przypadku występowania uczucia twardnienia brzucha w ciąży bez skurczy należy skonsultować się ze specjalistą, aby uniknąć nieodwracalnych konsekwencji.

Stwardnieniu brzucha często towarzyszą tak zwane skurcze treningowe, które nie są niebezpieczne. W zaawansowanej ciąży może pojawić się uczucie twardnienia podbrzusza. To są skurcze przepowiadające, zwane skurczami Braxtona-Hicksa. Oznacza to, że macica przygotowuje się do porodu. Skurcze te są krótkie i nie bolą, dlatego czasem kobieta odczuwa wyłącznie sam fakt twardnienia brzucha, ale nie łączy tego z występowaniem skurczy. Długość ich trwania może wzrastać wraz ze zbliżającym się porodem. Jeśli przedziały czasowe, podczas których występuje stawianie się brzucha, stopniowo się zmniejszają, a okresy twardnienia macicy – wręcz przeciwnie – może to świadczyć o przedwczesnym rozpoczęciu porodu.

Po trzydziestym siódmym tygodniu dziecko jest już praktycznie ukształtowane, a stwardnienie brzucha może występować bardzo często, bo tak mogą manifestować się skurcze przepowiadające. W każdym razie nie ma powodu do paniki. To, co powinno wzbudzić naszą czujność i być powodem powiadomienia lekarza, to krwawienie towarzyszące napięciu macicy. Może to być oznaką przerwania łożyska. Kiedy twardnienie brzucha występuje w dziewiątym miesiącu ciąży, może to oznaczać, że dziecko ma się wkrótce narodzić.

Podsumowując, jeśli odczuwasz twardnienie brzucha w ciąży, nie od razu stanowi to powód do niepokoju. Jednak w przypadku nasilania się w czasie napięć brzucha i występowania innych towarzyszących dolegliwości (ból, krwawienie, plamienie) pojawiają się przesłanki do interwencji lekarskiej.