Zgaś światło o dziesiątej...

Mądrze się odżywiasz, nie palisz, ćwiczysz? Gratulujemy! Wspaniale dbasz o siebie. Ale o której chodzisz spać? Jeśli około północy, narażasz na szwank narażasz na szwank zdrowie, bo nie żyjesz w zgodzie ze swoim zegarem biologicznym. Wyznacza on rytm pracy organizmu w poszczególnych godzinach doby. Ten nasz wewnętrzny zegar zsynchronizowany jest z rytmem dnia i nocy. Tysiące lat żyliśmy z nim w zgodzie. Wschód słońca zaczynał, a zachód kończył ludzką aktywność. Zmieniła to elektryczność. Kładziemy się zbyt późno spać, do czego nasz organizm nie jest przystosowany. Po 22.00 wiele narządów (np. serce, płuca, żołądek) zwalnia pracę, bo noc to czas przeznaczony na odpoczynek i regenerację. Zmuszone do działania pełną parą po zmierzchu, zaczynają gorzej funkcjonować.
ZARYWANIE NOCY SPRZYJA TYCIU
Jakie mogą być skutki wydłużania dnia wbrew wskazówkom zegara biologicznego? Na przykład tycie. Jadanie późnych kolacji bardziej sprzyja otyłości niż podjadanie w ciągu dnia. Sugerują to wyniki badania przeprowadzonego na dwóch grupach myszy przez naukowców z Uniwersytetu Stanowego Ohio. Pierwszej sztucznie wydłużono dzień, druga żyła w zgodzie z cyklem dzień-noc. W ciągu 2 miesięcy myszy z I grupy utyły o 50% więcej niż te z II, bo jadały także nocą, do czego nie jest przystosowany układ trawienia.
MELATONINA USYPIA... NOWOTWORY
Późne kładzenie się spać może być przyczyną depresji, bo mózg także działa zgodnie z dobowym cyklem. Jego zaburzenie prowadzi do uczucia niepokoju, spad- ku funkcji poznawczych, de- presji – twierdzi amerykański psycholog Alan Rosenwasser. Odkrył on też, że zakłócenie naturalnego rytmu snu i czuwania czyni nas bardziej podatnymi na uzależnienia. Zasypianie około północy może mieć związek także z nowotworami, ponieważ zaburza wydzielanie melatoniny, hormonu regulującego rytm snu i czuwania. Światło zmniejsza wytwarzanie melatoniny, ciemność zaś zwiększa jej produkcję. Wysoki poziom tego hormonu wywołuje uczucie senności. Zdaniem amerykańskiego onkologa, Davida Blaska, dodatkowo hamuje rozrost komórek nowotworowych. Tak jakby ho mon... usypiał guza.
ŻYCIE W ZGODZIE Z NATURĄ
Zaczynamy zdawać sobie sprawę, że przedłużanie dnia może prowadzić do brutalnego przebudzenia. Na szczęście, można przywrócić naturalny rytm dobowy. Bardzo ważną właściwością zegara biologicznego jest jego stabilność – nie rozregulowuje się z dnia na dzień. Nie namawiamy cię, byś chodziła spać z kurami, ale spróbuj kłaść się ok. 22.00. Nie jest to takie trudne. Trzeba tylko sobie powiedzieć, że nie wszystko w danym dniu musi być perfekcyjnie zrealizowane. Od 21.00 odpoczywaj bez po- czucia winy. Wyłącz komputer, przerwij prace domowe, zrelaksuj się przy książce. A o 22.00 – zgaś światło!
Jak nastawić wewnętrzny zegar?
Spróbuj mu przywrócić naturalny rytm. Naprawdę warto, bo ludzie żyjący z nim w zgodzie dożywają – w zdrowiu – sędziwego wieku!
WIECZÓR Jeśli pracujesz do późna, wyłącz światło jarzeniowe. Jest równie jasne jak dzienne, dlatego też drastycznie hamuje wydzielanie melatoniny. Ten typ oświetlenia bardzo męczy wzrok, lepiej więc pracować przy zwykłych żarówkach. Ich ciepłe, łagodne światło sprzyja przygotowaniu się do snu. Jeśli korzystasz z komputera, zmniejsz kontrast monitora.
CZAS DO ŁÓŻKA Nie oglądaj w łóżku telewizji. Zbyt pobudza mózg, bo jest źródłem wielu bodźców. A on potrzebuje wyciszenia, wyraźnego sygnału, że trzeba przygotować organizm do snu. Raczej przez chwilę poczytaj niezbyt emocjonującą książkę, którą łatwo odłożyć po przeczytaniu kilku stron. Gdy do tej pory kładłaś się np. o 23.30, każdego dnia idź do łóżka o kwadrans wcześniej. Łatwiej przywykniesz do wcześniejszego chodzenia spać.
NOC Jeśli musisz wstać w środku nocy, żeby napić się wody lub skorzystać z toalety, nie zapalaj górnych świateł. Rzęsiste oświetlenie na chwilę ograniczy produkcję melatoniny, a to może utrudnić ci ponowne zaśnięcie. Włączaj lampkę nocną, rzucającą słabe światło.
PORANEK Po wstaniu z łóżka usiądź do śniadania. To będzie dla organizmu czytelny sygnał, że zaczął się nowy dzień. Jeśli jest słoneczny, postaraj się złapać trochę promieni słonecznych. Naładują cię energią i usuną stan rozespania.
W CIĄGU DNIA Jeśli większość czasu spędzasz w pomieszczeniach, spróbuj częściej wystawić twarz i ciało na światło słoneczne. Wyjdź z pracy na obiad lub zjedz lunch w pobliżu okna.