Zdrowy kręgosłup
Lubi, gdy się dużo ruszasz, śpisz na boku, a podnosząc ciężki przedmiot – kucasz. Nie znosi długiego siedzenia, noszenia zakupów w jednym ręku, wysokich obcasów. Pamiętaj o tych upodobaniach kręgosłupa na co dzień, a nie sprawi ci kłopotu.
- Jolanta Dyjecińska, Naj
Kiedyś bóle pleców dokuczały seniorom, dziś są powszechne także wśród młodych ludzi. To rachunek za nasz tryb życia, niedobre nawyki. Przyspieszają one zużycie się kręgosłupa, mimo że jest mocną konstrukcją. Składa się z kręgów oddzielonych od siebie dyskami, czyli elastycznymi poduszeczkami, zapobiegającymi zderzaniu się kręgów nawet przy dużych obciążeniach i gwałtownych ruchach. Dyski spełniają dobrze swoją funkcję, gdy są sprężyste, dobrze odżywione, a do tego potrzebny jest ruch. To dzięki niemu na ich powierzchni rozprowadzana jest maź stawowa. Zapewnia im ona poślizg i składniki pokarmowe. Aktywność fizyczna ma wpływ nie tylko na stan dysków. Kręgosłup swą elastyczność zawdzięcza także naturalnym wygięciom. W ich utrzymaniu pomaga nie tylko prawidłowa postawa ciała, ale i mocne mięśnie klatki piersiowej, brzucha i pośladków. Tworzą one naturalny gorset. Gdy są wiotkie, jest on za luźny. Wówczas kręgosłup traci naturalną podporę i musi znosić zbyt duże obciążenia, co sprzyja powstawaniu zmian zwyrodnieniowych. Natomiast zbyt duże napięcie mięśni powoduje ból.
ROZLUŹNIJ MIĘŚNIE SZYI I BARKÓW
Odcinek szyjny kręgosłupa łatwo ulega przeciążeniom. Przyczyną jest zazwyczaj siedząca praca. Trwanie w tej samej pozycji przez wiele godzin, powoduje napięcie mięśni karku i barków (jego przyczyną bywa też stres), sam zaś kręgosłup traci z czasem swoje naturalne wygięcie. Efektem jest ból. Kręgosłup szyjny sprawia nam kłopoty także z innych powodów. Jest podatny na urazy. Nawet jeśli są one minimalne (np. podczas skoków czy gwałtownego hamowania samochodu), sumują się i prowadzą do zwyrodnień kręgów, które mogą uciskać na nerwy i naczynia krwionośne dochodzące do mózgu.
Ćwiczenia dla ciebie
A Usiądź prosto na krześle z oparciem i opuść luźno ramiona. Wykonuj wolne, głębokie skłony głowy w przód i tył. Potem wysuwaj brodę jak najdalej w przód, a potem cofaj ją, mocno ściągając łopatki.
B Siedząc, przełóż lewą rekę ponad głową i dotknij dłonią okolicy prawego ucha. Przechyl delikatnie głowę w stronę lewego barku. Zdecydowanie napieraj nią na stawiającą opór rękę przez 7 sekund, a potem zmień stronę ciała. Powtórz ćwiczenie 3–5 razy.
ZADBAJ O KRĘGOSŁUP PIERSIOWY
Wraz z żebrami ochrania narządy wewnętrzne i trzyma ciało w pozycji pionowej. Jest bardzo stabilny, co zawdzięcza mięśniom klatki piersiowej. Największym dla niego zagrożeniem są zwyrodnienia kręgów, które muszą znosić duże przeciążenia, np. podczas dźwigania ciężarów. Kręgosłup piersiowy nie lubi garbienia się, dźwigania siatek w jednym ręku, bo wówczas wykrzywia się na bok lub do tyłu, co może powodować różne dolegliwości. Czasami są to bóle między łopatkami, które od razu kojarzymy sobie z kręgosłupem. Nierzadko jednak pojawiają się nietypowe objawy, takie jak ucisk w dołku, duszności, które przywodzą na myśl kłopoty z sercem. Tymczasem ich przyczyną może być skrzywienie kręgosłupa.
Ćwiczenia dla ciebie
A Uklęknij i oprzyj ręce na podłodze, na wysokości barków. Następnie ugnij ręce w łokciach i postaraj się czołem dotknąć do podłogi. Powtórz ćwiczenie 10 razy. B Usiądź prosto na taborecie i opuść luźno ramiona. Podnosząc ręce wysoko, zrób głęboki wdech. Opuszczając ręce, wypuszczaj powietrze i wykonaj skłon w przód. Powtórz skłon 10 razy.
WSPOMÓŻ KRĘGI ODCINKA LĘDŹWIOWEGO
Jest najbardziej awaryjną częścią kręgosłupa, bo utrzymuje ciężar całego ciała, a to niełatwe zadanie. Nie dość, że musi znosić duże obciążenia, to jeszcze sami mu je zwiększamy. Zbyt dużo spędzamy czasu w pozycji siedzącej, której kręgosłup nie znosi (jego obciążenie jest o 40% większe niż wówczas, kiedy stoimy). Ponadto za mało staramy się, żeby zachować prawidłową wagę ciała, a każdy dodatkowy kilogram zwiększa obciążenie kręgosłupa lędźwiowego o 7 kilogramów. Wreszcie wykonujemy wiele codziennych czynności nie tak jak powinniśmy, np. przy podnoszeniu ciężkich przedmiotów schylamy się, zamiast kucać.
Ćwiczenia dla ciebie
A Klęcząc, opieraj się na prostych rekach. Wygnij plecy w tzw. koci grzbiet, opuszczając równocześnie głowę. Wytrzymaj przez 5 sekund, a potem wygnij plecy w przeciwną stronę, unosząc równocześnie głowę. Powtórz ćwiczenie 10 razy.
B Leżąc na plecach, zegnij jedną nogę i chwyć poniżej kolana. Unieś głowę i postaraj się dotknąć czołem kolana. Potem zmień nogę. Ćwiczenie wykonaj 5 razy.