Wada postawy - plecy okrągłe
Wady postawy kojarzą się nam zazwyczaj z różnego rodzaju zaburzeniami występującymi u dzieci. Jest to błędne mniemanie, gdyż dotyczą one każdego z nas, nie tylko dzieci. Jedną z najczęściej występujących wad postawy są tak zwane plecy okrągłe. Jest to schorzenie, którego przyczyn należy szukać w naszym stylu życia – stylu życia człowieka żyjącego w XXI wieku.
- Damian Jefremienko, Diety Moje Gotowanie
Ludzki kręgosłup zbudowany jest z 33 lub 34 kręgów. Poszczególne kręgi różnią się od siebie w zależności od miejsca w którym się znajdują – pełnią inną funkcję. Możemy jednak wyróżnić wspólne cechy dla wszystkich kręgów ludzkiego organizmu. Każdy kręg zbudowany jest z trzonu, łuku oraz nasad łuku. Trzon i łuk kręgu tworzą otwór międzykręgowy przez który przebiega rdzeń kręgowy. Podstawową funkcją trzonu jest funkcja podporowa – dźwiganie ciężaru ciała. Natomiast łuk kręgu pełni funkcję ochronną w stosunku do rdzenia kręgowego. Kręgosłup możemy podzielić na 5 odcinków:
- szyjny
- piersiowy
- lędźwiowy
- krzyżowy
- guziczny
Miedzy kręgami znajdują się krążki międzykręgowe potocznie zwane dyskami. Łączą one kręgi między sobą począwszy od II i III kręgu szyjnego, aż do V kręgu lędźwiowego i kości krzyżowej. Ponadto w kręgosłupie znajdują się 23 pary stawów międzykręgowych, co pozwala na znaczną ruchomość kręgosłupa. Ludzki kręgosłup nie jest prosty – zawiera wygięcia do przodu (lordozy) oraz do tyłu (kifozy). W ciele człowieka możemy wyróżnić:
- lordozę szyjną
- kifozę piersiową
- lordozę lędźwiową
- kifozę szyjną
Plecy okrągłe
Jest to jedna z najczęściej występujących wad postawy. Charakteryzuje się przede wszystkim pogłębieniem kifozy piersiowej czego wynikiem jest tak zwana hiperkifoza piersiowa. Charakterystyczne dla osoby z plecami okrągłymi jest:
- pogłębienie kifozy piersiowej
- znaczne wysunięcie głowy do przodu
- wysunięcie do przodu barków
- odstające łopatki
Przyczyną pleców okrągłych mogą być wady wrodzone w obrębie układu mięśniowego lub kostnego. Jednak najczęściej możemy zaobserwować plecy okrągłe nabyte będące wynikiem błędnych nawyków i przyzwyczajeń.
8 przyczyn powstawania pleców okrągłych:
- dystonia (osłabienie) mięśniowa
- nieprawidłowe noszenie ciężarów
- praca (odrabianie lekcji) przy okrągłym stole
- nieprawidłowa pozycja podczas snu
- nieskorygowane wady wzroku
- przyjmowanie nieprawidłowej pozycji podczas siadu
- czynniki psychologiczne (hiperkifoza piersiowa wstydliwa)
- inne choroby pogłębiające kifozę piersiową (na przykład: choroba Scheuermanna, gruźlica kręgosłupa, krzywica, zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa (ZZSK))
Najczęstszą przyczyną powstawania pleców okrągłych (szczególnie u dzieci) jest nieprawidłowa pozycja podczas siedzenia przed TV, komputerem oraz w czasie odrabiani lekcji.
Plecy okrągłe a układ mięśniowy
Układ mięśniowy wywiera niezwykle istotny wpływ na zachowanie prawidłowej postawy ciała. Nawet najmniejsze różnice w funkcjonowaniu mięśni antagonistycznych (przeciwstawnych) mogą prowadzić do powstania wady postawy. W przypadku pleców okrągłych możemy zaobserwować następujące współzależności:
- Mięśnie nadmiernie osłabione i rozciągnięte:
- mięsień prostownik grzbietu w odcinku piersiowym
- mięśnie ściągające łopatki (mięsień czworoboczny, miesień równoległoboczny oraz mięsień najszerszy grzbietu)
- mięśnie karku
Osłabienie tych mięśni powoduje miedzy innymi wysunięcie głowy, barków oraz pochylenie tułowia w przód, a także zwiększenie kifozy piersiowej.
- Mięśnie nadmiernie napięte i przykurczone:
- mięsień piersiowy większy
- mięsień piersiowy mniejszy
- mięsień zębaty przedni
Poprzez przykurcz tych mięśni niemożliwe jest cofnięcie barków, zbliżenie łopatek do kręgosłupa, uwypuklenie klatki piersiowej oraz zmniejszenie kifozy piersiowej.
Czynności zalecane w przypadku pleców okrągłych:
- słuchanie muzyki w leżeniu na plecach
- praca przy biurku z podparciem odcinka lędźwiowego i dolnego piersiowego kręgosłupa
- wszelkiego rodzaju zwisy
- ćwiczenia elongacyjne i oddechowe
- pływanie stylem grzbietowym
Czynności zabronione w przypadku pleców okrągłych:
- skoki
- szybkie biegi
- stanie na rękach i głowie
- skłony tułowia w przód
- ćwiczenia z obciążeniem i dźwiganie znacznych ciężarów w pozycji stojącej
- jazda na rowerze z niską kierownicą
- ćwiczenia siłowe kończyn dolnych
- wszelkie pozycje zaokrąglające plecy
Przede wszystkim zapobiegaćWada postawy plecy okrągłe nie dotyczy tylko i wyłącznie dzieci. Wraz z postępem cywilizacyjnym i technologicznym coraz więcej czasu spędzamy przed komputerem i telewizorem. W sytuacji, gdy przez ten czas znajdujemy się w nieprawidłowej pozycji możemy nabawić się schorzenia – pleców okrągłych. Bardzo ważne jest, aby starać się zachować prawidłową postawę ciała przez cały dzień. Nie należy zapominać również o nocy i odpowiednim ustawieniu naszego ciała w czasie snu, na przykład dzięki zastosowaniu poduszki pod głowę.