Twoje przywileje na dziewięć miesięcy. Nie tylko w pracy!

Najważniejsze jest prawo do darmowego leczenia mimo braku ubezpieczenia. Możesz być pewna, że zostaniesz przyjęta w przychodni, gdy okażesz jedynie dowód z numerem PESEL. Przysługują ci darmowe: wizyty kontrolne u ginekologa, badania (mocz, morfologia, OB, USG i inne zlecone przez lekarza prowadzącego), poród w szpitalu oraz opieka w okresie połogu (6 tygodni od urodzenia dziecka). Masz prawo do wyboru lekarza, wglądu w dokumentację medyczną (ty lub osoba upoważniona), zakupu leków refundowanych. Nie obowiązuje już prawo do obsługiwania poza kolejnością. Nadal istnieje taka możliwość, ale tylko wtedy, gdy zgodzą się na to inni klienci. Personel sklepu lub urzędu może jedynie zasugerować oczekującym tę ewentualność (czasem są okienka lub kasy, gdzie ciężarne mają pierwszeństwo i wtedy możesz to egzekwować). Przywileje masz w środkach komunikacji – jeśli miejsce oznaczone specjalną nalepką jest zajęte przez osobę nieuprawnioną, domagaj się zwolnienia go. Kierowcy bądź obsługa mają obowiązek ci pomóc, gdy są problemy ze skorzystaniem z tego przywileju.

Prawo z którego lepiej nie korzystać

W ciąży nie musisz zapinać pasów bezpieczeństwa (zarówno jako kierowca, jak i pasażer). Przepisy nie mówią, od którego miesiąca, ale warto wozić zaświadczenie potwierdzające ciążę. Pamiętaj jednak, że zapinając je – w razie wypadku zmniejszasz zagrożenie dla życia płodu o 85 proc.

GDY KTOŚ NARUSZY TWOJE PRAWA

Przez dziewięć miesięcy ciąży, a potem przez kolejne sześć tygodni po przyjściu dziecka na świat, masz również prawo – jak każdy ubezpieczony – do złożenia skargi na placówkę medyczną, która opiekowała się tobą podczas ciąży, porodu i połogu. Możesz np. wnieść zażalenie na personel medyczny (lekarzy, pielęgniarki i położne) oraz dyrekcję szpitala czy kierownika przychodni. Możesz zaskarżyć na przykład: naganne bądź niefachowe postępowanie personelu, nieetyczne zachowanie oraz naruszenie dóbr osobistych (np. gdy zlekceważono twoje prawo do intymności lub inne potrzeby). Skargę składasz: na szpital powiatowy – do starosty, na szpital wojewódzki – do wojewody. Niezależnie od tego możesz w dowolnym momencie zmienić lekarza prowadzącego.