Niedokrwistość- rodzaje i przyczyny

Zależnie od przyczyny pojawienia się anemii można wyróżnić:

• niedokrwistość niedobarwliwą (niedobór żelaza),
• niedokrwistość nadbarwliwą (niedobór witaminy B12),
• niedokrwistość megaloblastyczną (niedobór witaminy B12 lub kwasu foliowego),
• niedokrwistość złośliwa (niedobór witaminy B12).

Wyróżnić można również inne rodzaje anemii powiązane z chorobami, krwotokami, ciążą.

Niedokrwistość z niedoboru żelaza

Może być wynikiem małej ilości żelaza w diecie, nadmiernej jego utraty z powodu krwawienia ale również złego wchłaniania. Wraz z krwią tracone jest żelazo podczas przedłużającej się menstruacji u kobiet, w przypadku choroby wrzodowej, uchyłkowatości jelit, nowotworów jelit. Warto tutaj zwrócić uwagę, iż o ile witamina C, pełnowartościowe białko (mięso, nabiał, ryby), retinol, karotenoidy (pomarańczowe warzywa i owoce, produkty mięsne) poprawiają wchłanianie żelaza, o tyle takie składniki jak fityniany, szczawiany, polifenole, duża ilość błonnika, wapń, fosforany zmniejszają je. U osób więc spożywających małe ilości mięsa, ryb, które to są źródłem dobrze przyswajalnego żelaza, a sięgających po duże ilości produktów pełnoziarnistych oraz warzyw, łatwo o niedobory tego pierwiastka.

Należy także zaznaczyć, że na odpowiednią ilość żelaza w diecie powinny być zwłaszcza wyczulone kobiety ciężarne i karmiące. Niedobór żelaza jest bowiem przyczyną zmniejszenia się liczby krwinek, te zaś są odpowiedzialne za przenoszenie tlenu. Niedokrwistość więc przyczynia się do niedotlenienia organizmu. Może to spowodować pojawienie się wad wrodzonych u dziecka, być przyczyną poronienia, przedwczesnego odklejenia się łożyska, przedwczesnego porodu, a już w jego trakcie zmniejszyć czynności skurczowe co może wydłużyć czas rodzenia potomka. Dzieci matek cierpiących na anemię z powodu niedoboru żelaza mają mniejszą masę urodzeniową oraz są narażone na niedokrwistość. Odnotowano także, że ich zdolności poznawcze mogą być zaburzone.

Zbyt małe ilości żelaza w organizmie mogą pojawić się również w okresie dojrzewania, czyli gwałtownego wzrostu organizmu, w stanach zapalnych, restrykcyjnych kuracjach odchudzających czy źle prowadzonych dietach wegetariańskich.

Przy leczeniu tej jednostki chorobowej należy zwrócić uwagę aby dieta była bogata w białko, warzywa i owoce, a przede wszystkim w produkty bogate w żelazo. Niejednokrotnie jednak sama dieta nie wystarcza i należy ją wspomóc suplementacją łatwo przyswajalnego żelaza, które zleca lekarz.

Niedokrwistość z powodu niedoboru witaminy B12

Podobnie jak w przypadku żelaza, także i tutaj wynikiem niedoboru może być źle zbilansowana dieta uboga w te składniki, problemy z wchłanianiem składników odżywczych. W przypadku witaminy B12 mniejsze jej ilości w organizmie odnotowuje się przy zaniku błony śluzowej żołądka, celiakii czy innych chorobach układu pokarmowego. Niedobór kwasu foliowego zaś pojawia się również w przypadku stosowania niektórych leków (przeciwmalaryczne, przeciwdrgawkowe) oraz nadużywania alkoholu. W przypadku obu tych dolegliwości należy przede wszystkich zwrócić uwagę na dietę wprowadzając do niej bogate źródła tych składników oraz zastosować odpowiednia suplementację.

ŹRÓDŁA ŻELAZA

• Czerwone mięsa
• Indyk
• Podroby
• Żółtka jaj
• Orzechy
• Nasiona
• Produkty pełnoziarniste
• Rośliny strączkowe
• Kiełki

ŹRÓDŁA WITAMINY B12

• Podroby
• Jaja
• Śledzie
• Mleko

ŹRÓDŁA KWASU FOLIOWEGO

• Zboża
• Wątroba
• Drożdże
• Żółtka jaj
• Zielone warzywa liściaste
• Marchew
• Rośliny strączkowe
• Morele
• Kiełki