Jaki kaszel, taki lek

Pokutuje przekonanie, że kaszel to choroba. Tymczasem jest on tylko odruchem obronnym naszego organizmu, dzięki któremu pozbywa się on z dróg oddechowych ciał obcych i nadmiaru śluzu. Kaszlesz, gdy się zakrztusisz, wciągniesz z powietrzem piaskowy pył albo opary chemikaliów drażniące błony śluzowe. Robisz to jednak także wtedy, gdy jesteś przeziębiona, masz zapalenie gardła, krtani albo oskrzeli. Wówczas trzeba leczyć chorobę, a sam kaszel łagodzić właściwie dobranym syropem.

Suchy czasami trzeba stłumić

Na początku przeziębienia, wskutek podrażnienia oraz wysuszenia błon śluzowych, pojawia się kaszel suchy. Męczący i bezproduktywny, bo nic nie odkrztuszasz, chociaż zanosisz się od kaszlu. Kolejny jego napad nie przynosi ci ulgi. Wręcz przeciwnie - podrażnia tylko śluzówki i nasila skurcz oskrzeli, męczysz się więc coraz bardziej. Nie dopuścisz do tego, jeśli sięgniesz po leki przeciwwykrztuśne. Zawierają zwykle śluzy pochodzenia roślinnego (np. wyciąg z prawoślazu), butamirat albo kodeinę. Syropy z wyciągami roślinnymi nawilżają błony śluzowe, łagodzą stan zapalny i podrażnienie. Butamirat i kodeina zaś hamują odruch kasłania. Syropów z tymi dwoma składnikami nie powinnaś jednak stosować przy obfitej wydzielinie. Hamują jej usuwanie z oskrzeli, opóźniając w ten sposób powrót do zdrowia. Z kolei leków z kodeiną nie wolno podawać dzieciom.

Mokry warto pobudzić

Pojawia się zwykle w drugiej fazie przeziębienia, po kilku dniach. Lekarze nazywają go produktywnym, ponieważ oczyszcza oskrzela z gromadzącego się w nich śluzu i kryjących się w nim wirusów i bakterii. Przy kaszlu mokrym pomogą ci leki wykrztuśne. Możesz je stosować także przy suchym, jeśli towarzyszy mu skąpa wydzielina. Preparaty takie mają dwa główne mechanizmy działania - zwiększają wydzielanie śluzu poprzez drażnienie nabłonka oskrzeli (tzw. sekretolityczne) oraz rozrzedzają go (tzw. mukolityczne). Stosując te syropy dużo pij, około 2 litry płynów na dobę. Ostatnią dawkę leku przyjmuj najpóźniej 2-3 godziny przed snem, inaczej będziesz miała nieprzespaną noc. Mokry kaszel będzie utrzymywał się dopóty, dopóki twoje drogi odechowe nie zostaną całkowicie oczyszczone.

Maleńkiego dziecka nie lecz sama

Przeziębienie u niemowląt i dzieci poniżej trzeciego roku życia szybko może przerodzić się w poważniejszą chorobę: zapalenie krtani, ucha środkowego, oskrzeli. Dlatego gdy pojawi się kaszel, katar, gorączka, lepiej skonsultować się z pediatrą. Kaszel u starszych dzieci, gdy infekcja ma łagodny przebieg, możesz spróbować leczyć sama. Powinnaś pozostawić swojego malucha na kilka dni w domu. Podawaj mu dużo płynów do picia, np. herbatkę z lipy, malin, które mają właściwości napotne, przeciwgorączkowe, a także wodę z cytryną i miodem. Jeśli ma podwyższoną temperaturę (ok. 38°C), uzupełnij kurację lekiem przeciwgorączkowym. Pamiętaj tylko, że dzieci poniżej 12. roku życia nie powinny przyjmować środków z kwasem acetylosalicylowym, popularnie zwanych aspiryną. Suchy, męczący kaszel możesz złagodzić mlekiem z masłem i miodem, a także syropem przeciwkaszlowym. Zmień go na wykrztuśny, gdy kaszel stanie się mokry. Suche powietrze w mieszkaniu podrażnia błony śluzowe górnych dróg oddechowych. Postaraj się więc je nawilżyć, wieszając na kaloryferach pranie, grube mokre ręczniki i regularnie wietrząc pokój. Jeśli po 2-3 dniach nie zauważysz u dziecka poprawy samopoczucia, skonsultuj się z lekarzem. Nie lecz sama dziecka, jeśli kaszel przypomina szczekanie psa. To charakterystyczny objaw zapalenia krtani, choroby niebezpiecznej dla maluchów (chorują głównie przedszkolaki). U nich nawet niewielki obrzęk błony śluzowej krtani i tchawicy znacznie utrudnia oddychanie, dlatego trzeba z malcem szybko pojechać do lekarza.

Kasłanie niemal od chwili narodzin

Przewlekły, napadowy kaszel jest jednym z objawów mukowiscydozy, choroby genetycznej, na którą prawdopodobnie cierpiał Fryderyk Chopin. Ujawnia się ona już u niemowląt, ale zwykle bywa rozpoznana późno, dopiero po 3-5 latach. W jej wyniku gęsty, lepki, trudny do usunięcia śluz zatyka oskrzela i oskrzeliki. Utrudnia oddychanie i powoduje powstanie przewlekłego stanu zapalnego wywołanego rozwojem bakterii. W związku z tym cierpiące na nią dzieci mają nawracające zapalenia oskrzeli, płuc, zatok. Choroba powoduje jednocześnie zaburzenia ze strony układu pokarmowego (kłopoty z trawieniem i wchłanianiem białek), dlatego maluch ma problemy z trawieniem, słabo przybiera na wadze.
Jeśli masz wątpliwości, czy twoje dziecko nie ma mukowiscydozy, podziel się nimi z pediatrą. Pozwala ją rozpoznać proste badanie potu dziecka (jest bardziej słony niż u zdrowych osób). Schorzenie jest nieuleczalne, ale można z nim żyć i w miarę dobrze funkcjonować, jeśli zostanie wcześnie rozpoznane.

Kaszlu nie powinno się lekceważyć

Syropy przeciwwykrztuśne
1. Rubital, syrop prawoślazowy z sokiem malinowym, ok. 6 zł.
2. Sinecod, hamuje odruch kaszlu, rozszerza oskrzela, ok. 16 zł.
3. Herbapect, zwiększa wydzielanie śluzu, ok. 8 zł.
4. Supremin, tłumi suchy kaszel, ok. 9 zł.
Syropy wykrztuśne
1. Flegamina truskawkowa, zmniejsza lepkość śluzu; dla dzieci od 6 mies. życia, ok. 5,80 zł.
2. Apitussic, syrop z ziołomiodem sosnowym dla dzieci, ok. 8 zł.
3. Guajazyl, rozrzedza zbyt gęsty śluz, ok. 5,20 zł.
4. Lancetan, naturalny lek z wyciągiem z babki lancentowatej, ok. 2,60 zł.