Jak zrobić olejek eteryczny: instrukcja krok po kroku dla różnych zapachów

Czym są olejki eteryczne?

Choć w naszej florze istnieją setki tysięcy gatunków roślin, jedynie około 10% z nich należy do roślin zapachowych, które wydzielają naturalne olejki o charakterystycznej woni. Te ciekłe, lotne związki, wytwarzane w wyspecjalizowanych komórkach roślin, posiadają rozmaite prozdrowotne właściwości. Każdy z nich ma swoją tożsamość biochemiczną, którą można ustalić na drodze analizy w laboratorium; taki chemiotyp może się różnić nawet wśród różnych odmian czy okazów tej samej rośliny.

Olejki eteryczne naturalne uzyskuje się na skalę przemysłowych z suszonych lub świeżych roślin, głównie na drodze ekstrakcji lub destylacji z parą wodną. Istnieją jednak metody na łatwe pozyskanie drogocennych olejków we własnym domu.

Jak zrobić olejek eteryczny: lawendowy

Olejki aromaterapeutyczne można wykonywać metodą infuzji na gorąco lub na zimno. Jeśli posiadasz świeże rośliny lawendy, zalecamy infuzję na zimno. Jeśli chodzi o sprzęt, będziesz potrzebować dużego, sterylnie czystego słoika z nakrętką, zdezynfekowanej ciemnej butelki oraz gazy jałowej. Co do składników – oprócz suszonej lawendy przygotuj też wybrany bazowy olej (słonecznikowy, migdałowy, jojoba, sezamowy lub oliwę) oraz witaminę E.

1. Wysuszone kwiaty lawendy włóż do słoika.
2. Zalej je taką ilością oleju, żeby całkowicie je przykryć.
3. Następnie zakręć słoik i ustaw w dobrze nasłonecznionym miejscu (np. na parapecie lub w ogrodzie) na miesiąc, a najlepiej nawet sześć tygodni. Jeśli nie możesz znaleźć dobrego miejsca lub jest wyjątkowo pochmurno, możesz użyć piekarnika i robić 10-minutowe kąpiele wodne w temperaturze rzędu 50-75 stopni Celsjusza.
4. Po odstaniu przefiltruj miksturę przez gazę i przelej do ciemnej butelki.
5. Na koniec dodaj witaminę E, która sprawia, że naturalne olejki eteryczne są bardziej trwałe.

Jak zrobić olejek eteryczny: pomarańczowy

Olejki naturalne można przygotowywać nie tylko z kwiatów, ale też z owoców! Doskonałym przykładem są cytrusowe olejki aromatyczne, takie jak olejek pomarańczowy. Żeby go przygotować, potrzebujesz naczyń, pomarańczy i bazowego oleju o neutralnym zapachu.

1. Na dobry początek obierz pomarańczę ze skórki – to właśnie ona będzie kluczowym składnikiem olejku. Przygotuj ją do suszenia, usuwając pozostałości białej, gorzkiej otoczki i krojąc ją na kawałki.
2. Następnie połóż skórkę na papierze i wysusz, najlepiej w suszarce, piekarniku lub przy grzejniku – nawet w tym ostatnim przypadku wystarczy zaledwie kilka godzin.
3. Gdy skórka będzie już sucha, twarda i krucha, przełóż ją do słoika i zalej olejem (np. lnianym lub oliwą z oliwek) tak, żeby przykryć skórkę pomarańczy.
4. Zamknięty słoik odstaw na miesiąc w nasłonecznione miejsce. Raz na jakiś czas warto nim potrząsnąć.
5. Po wszystkim przelej olej przez gazę do pojemniczka lub buteleczki z ciemnego szkła.
6. Gotowe naturalne olejki zapachowe trzymaj w zacienionym, suchym miejscu.

Jak zrobić olejek eteryczny: cynamonowy

W analogiczny sposób można wykonać cudowny olejek eteryczny na bazie cynamonu. Potrzebujesz do tego ok. 12 lasek cynamonu, jedną szklankę oliwy z oliwek (około 200 g) oraz szczelny szklany słoiczek. Postaraj się, żeby wykorzystać składniki dobrego gatunku – wtedy olejek będzie miał jeszcze lepsze właściwości.

1. Laski cynamonu przełóż do słoiczka i zalej oliwą z oliwek. Upewnij się, że cynamon nie wystaje z płynu – w razie potrzeby połam laski na kilka części.
2. Jak w poprzednich przypadkach, zakręć słoik i odstaw na kilka tygodni, w razie możliwości potrząsając nim raz dziennie, żeby lepiej połączyć składniki.
3. Na koniec przecedź olej przez gazę bądź drobne sitko i pozbądź się drobinek cynamonu.
4. Gotową, jednolitą mieszankę przelej do ciemnej buteleczki. Wykorzystane składniki mają długi termin przydatności, więc gotową miksturę można przechowywać w suchym i zacienionym miejscu przez długi czas.

Jak zrobić olejek eteryczny: różany

Z pewnością dostrzegasz już pewien utrwalony schemat przygotowywania naturalnych olejków eterycznych w domowym zaciszu.

1. W przypadku olejku różanego warto zacząć od samodzielnego zbioru płatków róż w suchy, słoneczny dzień (tak, żeby nie były mokre).
2. W wyparzonym i suchym słoiku umieść płatki i zalej wybranym olejem – z różą bardzo dobrze sprawdzi się lekki olej z pestek winogron.
3. Na czas procesu maceracji odstaw zakręcony słoik np. na parapecie. Regularnie nim wstrząsaj.
4. Po ok. 4-6 tygodniach zlej olej, przelej go do ciemnego szklanego pojemniczka i umieść w chłodnym miejscu. Eteryczny różany olejek domowej roboty jest już gotowy!

Właściwości olejków eterycznych

Poszczególne olejki eteryczne wykazują różne prozdrowotne właściwości. Przyjrzyjmy się, jak działają wymienione wyżej aromaty.

Olejek z lawendy działa przede wszystkim uspokajająco – odstresowuje i ułatwia zasypianie. Wykorzystuje się go też jako środek na mole; lawenda ma bowiem właściwości antybakteryjne, grzybobójcze i przeciwpasożytnicze. Ten naturalny olejek eteryczny potrafi zmniejszać stany zapalne (oraz natrętny katar), wspomaga odporność i stymuluje wytwarzanie przeciwciał, reguluje pracę gruczołów łojowych, przyspiesza gojenie ran i blizn, poprawia ciążenie i wykazuje działanie przeciwstarzeniowe.

Olejek pomarańczowy również działa uspokajająco; pobudza też apetyt, pomaga pokonać dolegliwości układu pokarmowego oraz działa tonizująco i ściągająco na skórę, przez co używa się go w tonikach, kremach do twarzy i wielu innych kosmetykach. Oprócz tego działa przeciwzapalnie, przeciwskurczowo i bakteriobójczo.

Olejek cynamonowy, oprócz właściwości antybakteryjnych i przeciwgrzybiczych, wykazuje również działanie przeciwzapalne. Chroni nasze komórki przed spustoszeniem sianym przez wolne rodniki, umacnia układ odpornościowy i zapobiega przeziębieniom. Nie dość, że olejek cynamonowy zwalcza infekcje skórne i trądzik, to jeszcze pomaga w walce z cukrzycą, reumatyzmem i nieżytem żołądka. Jego kojące działanie znajduje zastosowanie w aromaterapii; zapach cynamonu łagodzi zmęczenie i stres.

Z kolei aromatyczny olejek różany jest wykorzystywany przede wszystkim w kosmetykach do twarzy, ciała i włosów. Oczyszcza i poprawia napięcie oraz koloryt skóry, nawilża ją, zmiękcza i koi. Rozjaśnia cerę, pomaga zwalczać przebarwienia i regulować kwaśne pH skóry. Odżywia skórę głowy i dodaje blasku i życia przesuszonym, matowym włosom. Sprawdza się także przy leczeniu nadpotliwości (wystarczy wcierać go w problematyczne miejsca) i przy niwelowaniu bólu miesiączkowego. Ma oczywiście również działanie aromaterapeutyczne; relaksuje, wycisza i odpręża.