Co szkodzi kobiecemu sercu
Kiedyś choroby serca były męską "specjalnością". Dziś w równym stopniu dotykają kobiet. Nie daj się im zaskoczyć.
- Naj
Prawdą jest, że kobiece serca w pewnym stopniu są chronione przez estrogeny - żeńskie hormony płciowe. Obniżają poziom złego cholesterolu (LDL), a podwyższają dobrego (HDL), rozszerzają naczynia wieńcowe, zapobiegają odkładaniu się blaszek miażdżycowych. Jednak przy trybie życia współczesnych kobiet ochronne działanie hormonów bywa za słabe. Obecnie na choroby układu krążenia: nadciśnienie, miażdżycę, zawał, zapadają nawet młode kobiety. Warto więc poznać zagrożenia dla serca i sposoby ich uniknięcia.
Wysoki cholesterol
Tak zwany zły, czyli LDL, jest głównym sprawcą miażdżycy, choroby naczyń krwionośnych. Jeśli we krwi jest go za dużo, osadza się na ściankach naczyń krwionośnych, tworząc blaszki miażdżycowe. Zwężają i usztywniają one naczynia krwionośne, głównie wieńcowe okalające serce. Dociera do niego wtedy mniej bogatej w tlen i składniki odżywcze krwi. Prowadzi to do rozwoju choroby wieńcowej, zwanej również niedokrwienną chorobą serca, a także wzrostu ciśnienia krwi. Gdy zaś blaszka miażdżycowa oderwie się i zablokuje tętnicę wieńcową, dochodzi do zawału serca.
!Co możesz zrobić
Polub dietę środziemnomorską. Jedz dużo owoców i warzyw, zastąp tłuszcze zwierzęce roślinnymi, spożywaj ryby morskie choć raz w tygodniu (obfitują w kwasy omega-3, które polepszają pracę układu krążenia). Ogranicz mięso i wędliny. Raz na 2 lata sprawdzaj poziom cholesterolu. Całkowity powinien być poniżej 190 mg /dl, LDL - poniżej 130 mg/dl, HDL - powyżej 50 mg/dl. Jeśli zmiana diety nie poprawi wyników badań, konieczne będą leki zmniejszające ilość cholesterolu.
Nadciśnienie
Uszkadza ściany naczyń, co sprzyja odkładaniu się na nich blaszek miażdżycowych. Rezultatem jest miażdżyca uniemożliwiająca prawidłową pracę układu krwionośnego. Nadciśnienie prowadzi też do przerostu lewej komory serca i jego niewydolności.
!Co możesz zrobić
Przede wszystkim mierz ciśnienie krwi co pół roku. Powinno być niższe niż 120/80 mmHg. Jeśli zostało stwierdzone nadciśnienie, przywiązuj większą wagę do tego, co jesz. Przestrzegaj niskotłuszczowej diety bogatej w warzywa i owoce, ogranicz sól (podnosi ciśnienie). Zwiększ też codzienną dawkę ruchu (to niezbędne, by wzmocnić serce i naczynia krwionośne). Staraj się rekompensować stresujący tryb życia choćby spacerami. Takie działania zapobiegają nadciśnieniu, a jeśli jest niewielkie - mogą je unormować. Przy wysokim trzeba dodatkowo przyjmować leki, które je obniżą.
Nałóg palenia
Nikotyna uszkadza nabłonek naczyń krwionośnych. Ponadto je obkurcza, więc krew z trudem płynie. Rośnie zatem ciśnienie tętnicze. Nikotyna powoduje też przyspieszenie akcji serca.
!Co możesz zrobić
Rzuć palenie. Pomogą ci środki łagodzące objawy głodu nikotynowego (np. gumy do żucia, plastry, tabletki do ssania z nikotyną).
Homocysteina
To aminokwas, który uszkadza ścianki naczyń krwionośnych i sprzyja powstawaniu w nich zakrzepów. Do wzrostu jej poziomu prowadzi niedobór witamin B6, B12 i kwasu foliowego.
!Co możesz zrobić
Stężenie homocysteiny można regulować dietą. Jedz dużo warzyw o zielonych liściach, groch, fasolę, cytrusy (są bogate w kwas foliowy) oraz drożdże, wątrobę, mięso, ryby, pełne ziarna zbóż, banany, nabiał (dla witamin B6 i B12).
Nadwaga
Każdy nadprogramowy kilogram podnosi ciśnienie, zwiększa ryzyko cukrzycy typu 2 i przyspiesza rozwój miażdżycy.
!Co możesz zrobić
Uprawiaj sport. Lekarze kardiolodzy radzą, by stosować zasadę 3 x 30 x 130, co oznacza, że trzy razy w tygodniu przez 30 minut potrzebujesz wysiłku fizycznego, przy którym tętno wynosi 130 uderzeń na minutę
Czym się różnimy?
Serce kobiety jest mniejsze od męskiego, choć z wiekiem się nieco powiększa. Otaczające je tętnice wieńcowe mają mniejszą średnicę, co sprzyja powstawaniu zatorów i za-krzepów. Szczególnie ciężko pracuje w czasie ciąży. Pod koniec 30. tygodnia musi przetoczyć o 40% więcej krwi.
Uwaga! Zawał!
- U kobiet, zwłaszcza młodych, zawał może przebiegać nietypowo. Ból, jeśli się pojawia, zwykle nie jest tak silny jak u mężczyzn i może występować w innym miejscu.
- Zwróć uwagę na następujące objawy: pieczenie w dołku, które kojarzy się z nadkwasotą, zgagą; uczucie zmęczenia, wyczerpania, duszności, nudności, bóle karku, pleców. Jeśli pojawią się u ciebie takie symptomy, wezwij pogotowie.
- Zanim przyjedzie lekarz, weź 2-4 tabletki aspiryny lub innego leku zawierającego kwas acetylosalicylowy. Tabletki trzeba rozgryźć.
- U kobiet częściej niż u mężczyzn występuje tzw. zawał niemy, czyli bez bólu. Łatwo wtedy zlekceważyć opisane wyżej objawy.
- Jeśli chcesz sprawdzić, czy jesteś w dobrej formie, wejdź na stronę Instytutu Flory: www.pokochajswojeserce.pl, a potem rozwiąż test.