AZS: czym jest atopowe zapalenie skóry i czy da się je wyleczyć?

Jeśli od dłuższego czasu obserwujecie u siebie lub swojej pociechy suchość skóry oraz swędzenie, a nawet zmiany skórne w postaci różanych plam, możecie mieć problem z AZS, czyli atopowym zapaleniem skóry. Warto dowiedzieć się czym jest ta choroba i jak ją leczyć, dlatego zadałyśmy kilka pytań ekspertowi, dr n. biol. Monice Pasikowskiej.

Czym jest groźnie brzmiące AZS?

dr n. biol. Monika Pasikowska: Atopowe zapalenie skóry (AZS) należy do najczęstszych chorób skóry. Jest to przewlekła, nawrotowa, zapalna choroba, przebiegająca z nasilonym świądem, typową morfologią i lokalizacją zmian skórnych oraz często dodatnim rodzinnym wywiadem atopowym. Często poprzedza rozwój innych chorób atopowych takich jak alergiczny nieżyt nosa lub/i astma oskrzelowa.

Szacuje się, że AZS dotyczy około 15-30% dzieci i 1-10% dorosłych.

W etiopatogenezie choroby istotne znaczenie mają czynniki genetyczne, immunologiczne oraz środowiskowe.

Jak rozpoznać objawy?

Główną dolegliwością pacjentów z AZS jest suchość skóry i towarzyszący jej świąd, wynikające z upośledzonej budowy i funkcji bariery skórno-naskórkowej. Jej nieprawidłowa budowa sprzyja przeznaskórkowej utracie wody (TEWL), ułatwia przenikanie alergenów zewnątrzpochodnych i czynników drażniących oraz jest przyczyną wzrostu pH naskórka.

Czy można się całkowicie wyleczyć?

Zobacz także:

Choroba ta jest przewlekła i może trwać całe życie, ale w większości przypadków objawy ustępują w wieku szkolnym (od około 7 rż. do okresu dojrzewania).

Nie możemy mówić o wyleczeniu AZS, ale stosując odpowiednią profilaktykę można w znacznym stopniu łagodzić objawy i wydłużać okresy bezobjawowe choroby.

Jakie leki objawowe stosować?

Podstawową rolę w leczeniu AZS odgrywa właściwa pielęgnacja skóry, a jej podstawę stanowi stosowanie emolientów – zarówno podczas kąpieli, jak i do pielęgnacji skóry w ciągu dnia.  Rolą emolientów jest odbudowa bariery skórno-naskórkowej poprzez uzupełnienie fizjologicznych lipidów i poprawę uwodnienia skóry, a ich systematyczne stosowanie pozwala na istotną poprawę stanu skóry, redukcję nawrotów choroby i ograniczenie ilości stosowanych leków. Dzięki „uszczelnianiu” bariery ochronnej skóry emolientami zmniejsza się przenikanie alergenów, co może zapobiegać rozwojowi AZS i innych chorób atopowych w przyszłości.

Jak załagodzić objawy atopowego zapalenia skóry?

Tak, jak wcześniej wspomniała doktor Monika Pasikowska, kluczową rolę w łagodzeniu objawów AZS pełni regularne stosowanie emolientów. Warto robić to na kilka sposobów, zarówno podczas codziennych zabiegów higienicznych, jak i dalszej pielęgnacji. Mówiąc o zabiegach higienicznych mamy na myśli między innymi kąpiele z podchlorynem sodu, który możemy znaleźć w produktach przeznaczonych do skóry z AZS. Podchloryn sodu delikatnie oczyszcza skórę, działa bakteriobójczo i przeciwgrzybiczo, dzięki czemu nie dopuszcza do nasilenia nieprzyjemnych objawów atopowego zapalenia. Przy AZS skóra jest pozbawiona solidnej, naturalnej ochrony przed drobnoustrojami, co może powodować stany zapalne i wzmożone swędzenie. Obowiązkowe jest również stosowanie kremów i maści z emolientami w składzie - najlepiej na wilgotną skórę po kąpieli. Preparaty nawilżające i natłuszczające „zamkną” wilgoć w skórze i utworzą na niej ochronną warstewkę zapobiegającą parowaniu wody przez naskórek.